Ô tô chuyên dùng là gì? Phân loại & Quy định mới nhất 2024

Bạn đã bao giờ tự hỏi những chiếc xe đồ sộ trên công trường xây dựng hay những chiếc xe cấp cứu vun vút trên đường phố thuộc loại nào chưa? Chúng đều là một phần của thế giới ô tô chuyên dụng, một lĩnh vực rộng lớn và đầy thú vị. Hãy cùng Phụ kiện độ chơi ô tô Việt Nam tìm hiểu Ô tô chuyên dùng là gì? Phân loại & Quy định mới nhất 2024.

Ô tô chuyên dùng là gì?

Theo nghị định Nghị định số 12/2017/NĐ-CP: Ô tô chuyên dùng là ô tô có kết cấu và trang bị để thực hiện một chức năng công dụng đặc biệt, bao gồm: ô tô quét đường, ô tô tưới nước; ô tô hút chất thải, ô tô ép rác; ô tô trộn vữa; ô tô trộn bê tông; ô tô bơm bê tông; ô tô cần cẩu; ô tô thang; ô tô khoan; ô tô cứu hộ giao thông; ô tô truyền hình lưu động, ô tô đo sóng truyền hình lưu động, ô tô kiểm tra và bảo dưỡng cầu, ô tô kiểm tra cáp điện ngầm, ô tô chụp X-quang, ô tô phẫu thuật lưu động và các loại ô tô tương tự.

So sánh ô tô chuyên dùng và ô tô thông thường

Đặc điểm	Ô tô chuyên dùng	Ô tô thông thường
Mục đích sử dụng	Thực hiện công việc chuyên môn	Vận chuyển người và hàng hóa
Thiết kế	Chế tạo hoặc cải tạo đặc biệt	Thiết kế tiêu chuẩn
Thủ tục đăng ký, đăng kiểm	Có yêu cầu riêng	Thủ tục thông thường
Quy định lưu thông	Có thể có giới hạn	Áp dụng chung

Phân loại ô tô chuyên dùng

1. Ô tô quét đường

Ô tô quét đường, còn gọi là xe quét rác, là một loại ô tô chuyên dụng được thiết kế để làm sạch các bề mặt đường phố, công viên, khu công nghiệp,… Xe được trang bị hệ thống chổi quét, bàn hút bụi, bình chứa nước và thùng chứa rác để thu gom và vận chuyển các loại rác thải, bụi bẩn trên đường. Nhờ khả năng làm việc hiệu quả và nhanh chóng, ô tô quét đường giúp tiết kiệm nhân lực, thời gian và góp phần đáng kể vào việc giữ gìn vệ sinh môi trường đô thị.

2. Ô tô tưới nước

Ô tô tưới nước, hay còn gọi là xe tưới cây, là một loại phương tiện chuyên dụng được thiết kế để cung cấp nước cho cây xanh, thảm cỏ và các khu vực cần tưới tiêu khác. Xe thường được trang bị một bình chứa nước lớn, hệ thống bơm và vòi phun có thể điều chỉnh để tưới nước đều và hiệu quả. Ô tô tưới nước giúp tiết kiệm thời gian và công sức so với phương pháp tưới thủ công, đồng thời đảm bảo cây xanh được cung cấp đủ nước, đặc biệt là trong mùa khô hạn.

3. Ô tô hút chất thải

Ô tô hút chất thải, còn được gọi là xe hút bể phốt, là loại xe chuyên dụng được thiết kế để thu gom và vận chuyển các chất thải lỏng, bùn, cặn bã từ các hộ gia đình, khu dân cư, công ty, nhà máy đến nơi xử lý. Xe được trang bị hệ thống bơm chân không công suất lớn, bồn chứa chất thải kín, hệ thống đường ống và các van điều khiển. Ô tô hút chất thải đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng, giúp ngăn ngừa ô nhiễm nguồn nước và dịch bệnh.

4. Ô tô ép rác

Ô tô ép rác là một loại phương tiện chuyên dụng được thiết kế để thu gom, nén và vận chuyển rác thải một cách hiệu quả. Xe được trang bị hệ thống thủy lực mạnh mẽ có khả năng nén rác thải với lực lớn, giúp giảm đáng kể thể tích rác, từ đó tăng khả năng chứa của xe và giảm số lần vận chuyển. Nhờ đó, ô tô ép rác đóng vai trò quan trọng trong việc giữ gìn vệ sinh môi trường đô thị, giảm thiểu ô nhiễm và tiết kiệm chi phí vận chuyển rác thải.

5. Ô tô trộn vữa

Ô tô trộn vữa, còn được gọi là xe trộn bê tông, là một loại phương tiện chuyên dụng được sử dụng để trộn đều các nguyên liệu như xi măng, cát, đá, nước thành hỗn hợp vữa hoặc bê tông. Xe được trang bị một thùng quay hình trụ lớn, bên trong có các cánh trộn giúp đảo đều hỗn hợp trong quá trình vận chuyển. Nhờ khả năng trộn và vận chuyển bê tông tươi đến công trường xây dựng một cách nhanh chóng và hiệu quả, ô tô trộn vữa đóng vai trò quan trọng trong việc đẩy nhanh tiến độ thi công và đảm bảo chất lượng công trình.

6. Ô tô trộn bê tông

Ô tô trộn bê tông, còn được gọi là xe trộn bê tông, là một loại phương tiện chuyên dụng được sử dụng để trộn đều các nguyên liệu như xi măng, cát, đá, nước thành hỗn hợp bê tông. Xe được trang bị một thùng quay hình trụ lớn, bên trong có các cánh trộn giúp đảo đều hỗn hợp trong quá trình vận chuyển. Nhờ khả năng trộn và vận chuyển bê tông tươi đến công trường xây dựng một cách nhanh chóng và hiệu quả, ô tô trộn bê tông đóng vai trò quan trọng trong việc đẩy nhanh tiến độ thi công và đảm bảo chất lượng công trình.

7. Ô tô bơm bê tông

Ô tô bơm bê tông là một loại phương tiện chuyên dụng được sử dụng để bơm bê tông tươi từ xe trộn bê tông hoặc trạm trộn bê tông đến vị trí thi công, đặc biệt là những nơi khó tiếp cận bằng phương pháp đổ bê tông truyền thống. Xe được trang bị một hệ thống bơm thủy lực mạnh mẽ, đường ống dẫn bê tông linh hoạt và cần bơm có thể điều chỉnh độ cao và góc quay. Ô tô bơm bê tông giúp tiết kiệm thời gian và công sức, đồng thời đảm bảo chất lượng bê tông, đặc biệt là trong các công trình cao tầng hoặc có kết cấu phức tạp.

8. Ô tô cần cẩu

Ô tô cần cẩu, còn được gọi là xe cẩu, là một loại phương tiện chuyên dụng được trang bị cần cẩu thủy lực có khả năng nâng, hạ và di chuyển các vật nặng. Cần cẩu thường được gắn trên khung gầm xe tải hoặc xe chuyên dụng khác, cho phép di chuyển linh hoạt đến các địa điểm khác nhau. Ô tô cần cẩu được sử dụng rộng rãi trong các công trình xây dựng, cảng biển, nhà máy, kho bãi để nâng hạ vật liệu, thiết bị, container,… góp phần quan trọng vào việc nâng cao năng suất lao động và giảm thiểu rủi ro tai nạn.

9. Ô tô thang

Ô tô thang, hay còn gọi là xe thang, là một loại phương tiện chuyên dụng được trang bị một hoặc nhiều thang có thể nâng lên hạ xuống và xoay ngang để tiếp cận các vị trí trên cao. Thang thường được làm bằng kim loại chắc chắn, có thể chịu được tải trọng lớn và được điều khiển bằng hệ thống thủy lực hoặc điện. Ô tô thang được sử dụng rộng rãi trong các lĩnh vực như cứu hỏa, cứu hộ, xây dựng, bảo trì, lắp đặt thiết bị trên cao,… giúp con người tiếp cận những vị trí khó khăn và nguy hiểm một cách an toàn và hiệu quả.

10. Ô tô khoan

Ô tô khoan là một loại phương tiện chuyên dụng được trang bị máy khoan công suất lớn, thường được sử dụng trong các hoạt động khai thác mỏ, xây dựng, địa chất, và khảo sát. Máy khoan có thể khoan sâu vào lòng đất để lấy mẫu đất đá, tìm kiếm tài nguyên, hoặc tạo lỗ khoan cho các mục đích khác như đặt thuốc nổ, lắp đặt cọc móng. Ô tô khoan giúp tăng năng suất và hiệu quả công việc so với phương pháp khoan thủ công, đồng thời đảm bảo an toàn cho người lao động trong môi trường làm việc khắc nghiệt.

11. Ô tô cứu hộ giao thông

Ô tô cứu hộ giao thông, còn được gọi là xe cứu hộ, là loại xe chuyên dụng được trang bị các thiết bị như cần cẩu, tời kéo, hệ thống thủy lực để giải cứu các phương tiện gặp sự cố trên đường. Chúng có khả năng kéo, nâng, hoặc vận chuyển các xe bị hỏng, tai nạn, hoặc mắc kẹt đến nơi an toàn hoặc gara sửa chữa. Ô tô cứu hộ giao thông đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an toàn giao thông, giải phóng ùn tắc và hỗ trợ người tham gia giao thông khi gặp sự cố.

12. Ô tô truyền hình lưu động

Ô tô truyền hình lưu động, còn gọi là xe truyền hình lưu động, là một loại phương tiện chuyên dụng được trang bị đầy đủ các thiết bị ghi hình, truyền dẫn và sản xuất chương trình truyền hình trực tiếp tại hiện trường. Xe thường có không gian làm việc cho ekip sản xuất, hệ thống camera, micro, máy trộn hình ảnh, thiết bị phát sóng và ăng-ten. Ô tô truyền hình lưu động cho phép thực hiện các chương trình truyền hình trực tiếp từ bất kỳ địa điểm nào, mang đến cho khán giả những trải nghiệm chân thực và sống động nhất.

13. Ô tô đo sóng truyền hình lưu động

Ô tô đo sóng truyền hình lưu động là một loại phương tiện chuyên dụng được trang bị các thiết bị đo lường và phân tích tín hiệu truyền hình. Xe có khả năng di chuyển đến nhiều địa điểm khác nhau để kiểm tra chất lượng sóng truyền hình, phát hiện các vấn đề nhiễu sóng, đo cường độ tín hiệu và đánh giá vùng phủ sóng. Thông tin thu thập được giúp các nhà đài và nhà cung cấp dịch vụ truyền hình tối ưu hóa mạng lưới phát sóng, đảm bảo chất lượng tín hiệu truyền hình tốt nhất cho người xem.

14. Ô tô kiểm tra và bảo dưỡng cầu

Ô tô kiểm tra và bảo dưỡng cầu là một loại phương tiện chuyên dụng được thiết kế để kiểm tra, đánh giá và bảo trì các công trình cầu đường. Xe thường được trang bị các thiết bị nâng hạ, cần trục, camera quan sát, hệ thống chiếu sáng và các công cụ kiểm tra chuyên dụng khác. Nhờ khả năng tiếp cận các vị trí khó khăn trên cầu, ô tô này giúp các kỹ sư và công nhân kiểm tra tình trạng kết cấu, phát hiện hư hỏng, và thực hiện các công việc bảo dưỡng, sửa chữa cần thiết, đảm bảo an toàn và tuổi thọ cho các công trình cầu đường.

15. Ô tô kiểm tra cáp điện ngầm

Ô tô kiểm tra cáp điện ngầm là một loại phương tiện chuyên dụng được trang bị các thiết bị hiện đại để kiểm tra, đánh giá và phát hiện các sự cố trên hệ thống cáp điện ngầm. Xe thường tích hợp các công nghệ như radar xuyên đất, thiết bị đo điện trở, máy phát và thu tín hiệu, giúp xác định vị trí, độ sâu, tình trạng của cáp điện ngầm. Việc sử dụng ô tô kiểm tra cáp điện ngầm giúp tăng tính hiệu quả, chính xác và an toàn trong quá trình bảo trì, sửa chữa hệ thống điện ngầm, đảm bảo cung cấp điện ổn định cho người dân và doanh nghiệp.

16. Ô tô chụp X-quang

Ô tô chụp X-Quang, còn được gọi là xe X-quang di động, là một loại phương tiện chuyên dụng được trang bị máy chụp X-quang và các thiết bị hỗ trợ khác. Nó cho phép thực hiện các dịch vụ chẩn đoán hình ảnh bằng tia X ngay tại hiện trường, đặc biệt hữu ích ở những vùng sâu vùng xa, khu vực thiên tai hoặc các sự kiện lớn. Ô tô chụp X-Quang giúp tăng khả năng tiếp cận dịch vụ y tế, giảm thời gian chờ đợi và nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe cộng đồng.

17. Ô tô phẫu thuật lưu động

Ô tô phẫu thuật lưu động, còn được gọi là xe phẫu thuật di động, là một loại phương tiện chuyên dụng được trang bị đầy đủ các thiết bị và dụng cụ y tế cần thiết để thực hiện các ca phẫu thuật ngay tại hiện trường. Xe thường có phòng mổ vô trùng, hệ thống cung cấp điện và khí y tế, máy gây mê, máy thở, bàn mổ và các dụng cụ phẫu thuật khác. Ô tô phẫu thuật lưu động đặc biệt hữu ích trong các tình huống khẩn cấp, thiên tai, hoặc ở những vùng sâu vùng xa, nơi mà việc tiếp cận các cơ sở y tế hiện đại gặp khó khăn.

Quy định về ô tô chuyên dùng

Sử dụng ô tô chuyên dùng đòi hỏi tuân thủ các quy định pháp luật riêng biệt để đảm bảo an toàn và trật tự giao thông.

• Thủ tục đăng ký, đăng kiểm:
  • Chủ xe cần chuẩn bị đầy đủ giấy tờ như Giấy chứng nhận xuất xưởng, Giấy chứng nhận chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường,…
  • Quy trình đăng ký, đăng kiểm có thể khác so với ô tô thông thường, cần tìm hiểu kỹ tại cơ quan chức năng.
• Quy định về lưu thông:
  • Ô tô chuyên dùng có thể bị giới hạn về tốc độ, tuyến đường được phép hoạt động, thời gian hoạt động,…
  • Cần nắm rõ các biển báo hiệu liên quan để tránh vi phạm.
• Các quy định khác:
  • Bắt buộc mua bảo hiểm trách nhiệm dân sự.
  • Trang bị đầy đủ các thiết bị an toàn theo quy định.
  • …
• Cập nhật các thay đổi mới nhất trong luật:
  • Luật giao thông đường bộ thường xuyên được cập nhật, bổ sung.
  • Chủ xe và người lái cần theo dõi thông tin để tránh vi phạm.

Kinh nghiệm mua bán ô tô chuyên dùng

Mua bán ô tô chuyên dùng cần lưu ý một số điểm sau:

Lựa chọn loại xe phù hợp nhu cầu:

• Xác định rõ mục đích sử dụng, tần suất hoạt động, điều kiện địa hình,…
• Cân nhắc ngân sách và khả năng bảo dưỡng.

Kiểm tra kỹ thuật trước khi mua:

• Động cơ, hệ thống chuyên dùng, hệ thống an toàn,… cần được kiểm tra kỹ lưỡng.
• Yêu cầu cung cấp hồ sơ bảo dưỡng, sửa chữa (nếu có).

Thủ tục sang tên đổi chủ:

• Chuẩn bị đầy đủ giấy tờ theo quy định.
• Thực hiện thủ tục tại cơ quan đăng ký xe.

Lưu ý khi sử dụng và bảo dưỡng:

• Tuân thủ hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất.
• Bảo dưỡng định kỳ tại các trung tâm uy tín.
• Lái xe an toàn, trách nhiệm.